Merkez Bankası 8 ay sonra ilk kez düşen enflasyonu değerlendirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Haziran ayı fiyat gelişmeleri değerlendirmesi yayımlandı. Memurlar ve emekliler için kritik önem taşıyan alt aylık enflasyon farkı hesaplamasında kullanılan enflasyon verileri, beklentilerin altında kaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayında enflasyonun aylık bazda yüzde 1,64, yıllık bazda ise yüzde 71,60 arttığını açıkladı. Böylece, yıllık bazda enflasyonda 8 ay sonra ilk düşüş gerçekleşti.

Üretici enflasyonunda ise ÖTV zamlarının etkili olmasıyla aylık bazda yüzde 1,38, 6 aylık bazda yüzde 19,49 ve yıllık bazda yüzde 50,09 artış kaydedildiği belirtildi. TÜİK verilerinin açıklanmasının ardından fiyat gelişmelerine ilişkin değerlendirmelerini paylaşan TCMB, değerlendirmede “Yıllık enflasyon, hizmet grubunda sınırlı olmak üzere, tüm gruplarda gerilemiştir. Hizmet grubunda aylık fiyat artışı, önceki aya kıyasla zayıflamakla beraber görece yüksek seyrini korumuştur” ifadelerine yer verdi.

Aylık bazda fiyat artışlarının kira ve lokanta-otel alt gruplarında zayıfladığı, ulaştırma ve haberleşme hizmetlerinde güç kazandığı belirtilen değerlendirmede “Haziran ayında kirada aylık artış yüzde 5,09’a gerilerken, yıllık enflasyon 1,50 puan düşüşle yüzde 123,64 olarak gerçekleşti. Gıda fiyatlarındaki artışın son dönemde kısmen zayıflamasıyla birlikte, lokanta-otel alt grubu aylık enflasyonu yüzde 3,09 ile bir önceki aya kıyasla azaldı. Diğer hizmetler alt grubunda, eğitim hizmetleri görece yüksek fiyat artışıyla, bakım ve onarım ile sigorta hizmetleri ise fiyat düşüşleriyle öne çıkan kalemler oldu.”

Ulaştırma ve haberleşmede fiyat artışlarının güçlendiğine değinen TCMB, “Ulaştırma hizmetlerinde fiyat artışı (yüzde 4,53) bayramın da etkisiyle haziran ayında güç kazanmış, böylelikle yıllık enflasyon 4,44 puan yükselerek yüzde 103,54 seviyesine ulaştı. Alt grup aylık enflasyonunda, karayolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığının (yüzde 12,71) yanı sıra şehir içi yolcu taşımacılığı tarifelerindeki artışlar belirleyici oldu. Haberleşme hizmetleri fiyatları yüzde 4,20 oranında yükselirken, cep telefonu ve internet ücretlerinin yanı sıra posta hizmetleri fiyatındaki belirgin artış dikkat çekti.”

“Dayanıklı mal fiyatları döviz kurundaki ılımlı seyir, iç talep gelişmeleri ve otomobilde gerçekleşen indirim kampanyalarına bağlı olarak uzun bir aranın ardından haziran ayında gerilemiştir” ifadelerine yer verilen değerlendirmede dayanıklı mallara ilişkin şunlar kaydedildi:

“Dayanıklı mallar (altın hariç) fiyatları son dönemde döviz kurundaki ılımlı seyir ve iç talepteki görünümün yansımalarıyla 2021 yılı ağustos ayından bu yana ilk defa düşüş (yüzde 0,50) göstermiş, grup yıllık enflasyonu 10,54 puanlık düşüşle yüzde 46,89 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde fiyatlar mobilya (yüzde 1,95) ve beyaz eşyada (yüzde 1,30) artarken, otomobil (yüzde 0,92) ile beyaz eşya dışında kalan elektrikli ve elektriksiz ev aletlerinde (yüzde 1,99) gerilemiştir.”

“Taze meyve sebze fiyatları haziran ayında yüksek bir artış kaydetmiştir” denilen açıklamada kırmızı et fiyatlarının düştüğü belirtilerek şunlar kaydedildi:

“Diğer işlenmemiş gıda grubunda, kırmızı et fiyatlarında süregelen artışların yerini düşüşe bıraktığı izlenmiş, benzer şekilde kümes hayvanları eti fiyatları da bu dönemde gerilemiştir. Yumurta fiyatlarındaki düşüş ise haziran ayında sürmüştür. Böylece, işlenmemiş gıda aylık fiyat artışı yüzde 0,79 olarak gerçekleşmiştir. İşlenmiş gıdada aylık enflasyon yüzde 2,71 ile önceki aya kıyasla yavaşlarken, ekmek-tahıllar kalemindeki fiyat artışı (yüzde 4,64) ekmek fiyatları öncülüğünde belirgin olmuştur.”

Yurt içi üretici fiyatlarına ilişkin değerlendirmede ise enerji fiyatlarındaki yüzde 2,22 oranındaki artışa dikkat çekildi.

TCMB üretici fiyatlarına ilişkin değerlendirmede “Aylık fiyat gelişmeleri sektörler bazında incelendiğinde, kömür ve linyit, içecekler, su ve suyun arıtılması ve damıtılması, basım ve kayıt hizmetleri, deri ve ilgili ürünler, elektrik gaz buhar ve iklimlendirme fiyat artışları ile öne çıkan alt gruplar oldu” ifadelerine yer verdi.