Hükümetin açıkladığı yeni Orta Vadeli Program, ülkedeki binlerce çiftçiyi zor durumda bırakacak. Programdaki ekonomik düzenlemeler, tarımsal ürünlerin alım fiyatlarına yönelik politikaları da değiştirecek.
Programda çiftçilere ödenecek fiyatların geçmiş enflasyona göre değil, beklenen enflasyona göre belirleneceği ifade ediliyor. Bu, zaten düşük kazançlarla mücadele eden çiftçilerin artan maliyetler karşısında daha da zorlanmasına neden olacak.
Program metninde, yöneltilen fiyatların enflasyon tahmin ve hedeflerine uyumlu olarak artırılacağı belirtiliyor. “Tarımsal ürünlerin alım fiyatları, kamu maliyesine etkileri, piyasa dinamikleri ve Program hedefleri dikkate alınarak, geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak şekilde belirlenecektir” ifadeleri yer alıyor.
Bu durumda TMO tarafından fiyatlara yapılan güncelleme mevcut enflasyona göre değil, beklenen enflasyona göre yapılacak.
Son programda 2024 sonu için enflasyon tahmini yüzde 33’ten yüzde 41,5’e çıkarılmıştı. Normal şartlarda enflasyonun yüzde 41,5 olduğu bir ortamda 2024 sonunda yapılacak bir alımda ürün fiyatına bu orana yakın bir zam yapılması gerekiyordu.
Yeni programa göre, bu dönemde 2025 için beklenen enflasyon yüzde 17,5 olduğu için çiftçiye yüzde 40 bandı yerine yüzde 17,5 civarında bir zamlı ödeme hak görülecek.
Çiftçiler hali hazırda buğday, arpa, fındık, çay gibi pek çok ürün için verilen alım fiyatlarını yetersiz buluyor. Bu ürünleri yetiştiren çiftçiler yeterli para kazanamazken, bu ürünler market raflarında ve pazar tezgahlarında oldukça pahalıya satılıyor.
Bu yaz hasat ettiği ürünlerden yeterli para kazanamayan binlerce çiftçi, Malatya, Bursa, Manisa ve Rize gibi pek çok ilde protestolar düzenledi.