Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Enflasyonu Gerçeklerin Altında Gösteriyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mahkeme kararına rağmen halktan enflasyonu ölçtüğü madde fiyatlarını gizlemeye devam ediyor. Gazeteci Alaattin Aktaş’ın TÜİK’in kendi verilerini kullanarak yaptığı araştırma, kurumun vatandaşların yaşadığı gerçek fiyatlar yerine çok daha düşük fiyatlar kullandığını ortaya koydu.

Aktaş’ın hesaplamaları, TÜİK’in yıllarca enflasyon hesabında kullandığı madde fiyatlarının gerçek piyasa fiyatlarına yaklaşmadığını gösterdi. Örneğin, özel doktor muayene ücreti bugün 4.000-5.000 lira aralığındayken, TÜİK’e göre sadece 34 lira olarak kayıtlara geçiyor.

Vatandaşların yiyemediği için sofralarından kaldırdığı pide, TÜİK’in enflasyon sepetinde 98 lira olarak yer alıyor. Oysa pide şu anda 300 liraya kadar çıkmış durumda. Benzer şekilde, vatandaşlar 10.000 liraya kiralık ev bulmakta zorlanırken, TÜİK’e göre bugün hem de hemen 5.845 liraya kiralık ev bulmak mümkün.

TÜİK’in enflasyon sepetinde makarnanın kilogramı 29 lira, dana eti 433 lira, kuzu eti 518 lira, tavuk eti ise 101 liradan satılıyor. Oysa gerçek piyasa fiyatlarında bu ürünler çok daha pahalı.

TÜİK’in yaptığı bu hesaplamalar, vatandaşların satın alma gücünü olduğundan yüksek göstererek yoksulluğu kağıt üzerinde gizlemesine neden oluyor.

TÜİK’in benzer şekilde fiyat artışlarını hesaplayan İstanbul Ticaret Odası (İTO) ile Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ile arasında da önemli farklar ortaya çıkıyor.

Son olarak haziran ayında TÜİK, aylık enflasyonu %1,64, yıllık enflasyonu %71,6 olarak hesapladı. ENAG ise aynı verileri sırasıyla %4,27 ve %113,1 olarak açıkladı. İTO da aynı verileri sırasıyla %3,42 ve %82,14 olarak hesapladı.

DİSK, enflasyon hesabında kullandığı fiyatları halktan gizleyen TÜİK’i mahkemeye verdi ve kazandı. Ancak TÜİK mahkeme kararına da uymayarak kendi belirlediği fiyatlarla kendi hesabına uygun enflasyonu açıklamayı sürdürdü.

Gazeteci Alaattin Aktaş, TÜİK’in resmi sitesinde madde fiyatlarının yıllardır yer almadığını, ancak TÜİK’in kendi verileri kullanılarak birçok maddenin hangi fiyattan hesaba dahil edildiğinin hesaplanabildiğini söyledi.

Aktaş, “Örneğin TÜİK’e göre 2022 Nisan ayında muayene ücreti 28 liraymış. O günden bu yana muayene ücreti nasıl olduysa sadece %19 artmış. Dolayısıyla bu hesap üzerinden TÜİK’in bugün doktor muayene ücretini 34 lira olarak dikkate aldığını, hesaplamasını bu fiyata göre yaptığını anlıyoruz” dedi.

Fiyatların piyasa fiyatlarının çok altında kaldığına işaret eden Aktaş, “Fiyat önemli değil diyenler var. Peki doktor ücretlerinin 2 yıl 2 ayda sadece %19 artması nasıl mümkün olabilir? Böyle bir artış nasıl izah edilebilir” diye sordu.

TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya 34 liralık muayene ücretiyle ilgili olarak, “Çok sayıda muayene ücreti var. Özel de var, kamu da var. Toplumun büyük bölümü devlet hastanesinde muayene oluyor. Biz ortalama fiyatları alıyoruz” dedi.

Çetinkaya, 2,5 liralık yumurta fiyatı için “30’lu yumurta tüketimi %90’ın üzerinde ve ortalama fiyatı 2,7 TL. Gezen tavuk yumurtanın fiyatı 5 TL. Ancak benim de kullandığım gezen tavuk yumurtası tüketimi %10’ların altında. Haliyle ortalamasının 2,5 lira olması normal” dedi.

CHP Ankara Milletvekili Deniz Demir, TÜİK binasının önüne giderek ortaya çıkan tabloyu kınadı. Deniz Demir, “Türkiye İstatistik Kurumu’nun enflasyonu hesaplamak için baz aldığı fiyat listesini görünce şok geçirdim. Bu kadar da olmaz artık. Bu fiyat tablosuna göre, uzman doktor muayene ücreti 34 TL, fakat eczaneye gidip bir kutu Aspirin almak istediğinizde fiyatı 81 TL. Makyajlı enflasyon rakamlarına bakınca aklımızla resmen alay ediyorlar” dedi.

Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir, “Asıl görevi halkın refahını düşünmek olan ekonomi yönetimi yine enflasyonu TÜİK eliyle düşürmekten vazgeçmeli” değerlendirmesini yaptı.

TÜİK eski Başkanı Birol Aydemir, TÜİK’in bir taraftan madde fiyatlarını halktan gizleyerek diğer taraftan fiyat derlemelerinde çifte yöntemler uygulayarak inanılırlığını tümden yitirdiğini, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in bu verilerle inandırıcı olma ihtimalinin kalmadığını söyledi.

TÜİK’in enflasyonu düşük hesaplayarak 85 milyonun hakkını yediğini, buna göz yuman siyasilerin de kul hakkına girdiğini ifade eden Aydemir, “Verileri yanlış açıklayan bürokratlarla buna göz yuman siyasilerin soruşturma geçirip cezalandırılması gerekir. Açıkça işlenen bu suçun 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası var” dedi.