İktidar Memurun Doğum Yardımını Kısıtladı
Devlet Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “üç çocuk” çağrısı yaptığı dönemde, memurlara maaş katsayısı üzerinden doğum parası ödeniyordu. 2015 yılında bu yardım sözde bir artışla sabit bir şekilde 300 TL’ye çıkarıldı. Ancak bu miktar hiç artırılmadı ve enflasyonun etkisiyle eridi. Bu tarihte, doğum yardımı asgari ücretin %21’ine denk gelirken, bugün bu oran yalnızca %2’ye düşmüş durumda. Eğer katsayı hesabı devam etmiş olsaydı, memurlar şu anda 300 TL yerine 2.269 TL yardım alacaklardı.
Doğum Yardımı Hesaplaması Değişti
2015 yılına kadar çalışanlara verilen doğum yardımı, her yıl belirli oranlarda artırılarak enflasyondan korunuyordu. Memurlar için doğum yardımı, 2.500 rakamının memur aylık katsayısıyla çarpılmasıyla belirleniyordu ve bu sayede altı ayda bir otomatik olarak artıyordu. Örneğin, 2010 yılında asgari ücret 576,57 TL iken, memurlar asgari ücretin dörtte biri tutarında, 143,46 TL doğum yardımı alıyorlardı. Katsayı artışları sayesinde 2015’te doğum yardımı 198,27 TL’ye yükselmişti.
Ancak 2015 yılında, Devlet Başkanı Erdoğan’ın üç çocuğu teşvik eden açıklamalarıyla yasa değiştirildi ve doğum yardımındaki katsayı hesabı kaldırıldı. 2016 yılından itibaren doğum yardımı, birinci çocukta 300 TL, ikinci çocukta 400 TL, üçüncü ve daha fazla çocukta 600 TL olarak sabit bir rakama bağlandı. Bu değişiklik çalışanlar arasında ilk başta memnuniyetle karşılandı. Fakat bu tutarın artırılmaması nedeniyle zamanla değersizleşti. Yüksek enflasyona rağmen 2024 yılında doğum yardımı hâlâ 300 TL olarak ödeniyor.
Üç Çocuk Desteği Kösteğe Dönüştü
Üç çocuğu desteklemek için değiştirilen yasa, yıllar içinde destekten adeta kösteğe dönüştü. Yeni sistem çalışanlar için zararlı oldu. Eski sistem devam etseydi, doğum yardımı bugünkü katsayıyla 300 TL yerine 2.269 TL olacaktı. Yeni sistemin getirildiği 2015 yılında asgari ücret 949 TL, doğum yardımı ise 198 TL’ydi. Doğum yardımı, asgari ücretin %21’ine denk geliyordu. Yardımın sabit kalması sonucu, 2024 itibarıyla asgari ücretin yalnızca %2’sine düştü. %21’lik oranın korunması durumunda, memurun doğum yardımı 3.570 TL olacaktı.