Oransal zam, maaş uçurumunu büyütecek

Emeklilerin Sefalet Durumu Cumhurbaşkanlığı Sisteminden Sonra

Cumhurbaşkanlığı sistemine geçişin ardından 2018 yılından bu yana emekliler, yaşam koşullarında ciddi bir düşüş yaşadı. Bu durum, en düşük memur emekli aylığı ile en düşük işçi emekli aylığının 2018 yılındaki gelir seviyesinden çok daha geride kalmasına neden oldu.

2018 yılında en düşük memur emekli aylığı 1.878 TL iken, bugün 12.920 TL’ye ulaştı. Ancak aynı dönemde en düşük memur maaşı %1.098 artarak 23.215 TL’ye çıktı. Bu durum, en düşük memur emeklisi ile en düşük memur arasındaki gelir farkının %69’dan %38’e gerilemesine neden oldu.

Memur emeklisinin 2018 yılındaki gelir seviyesine yeniden ulaşabilmesi için en düşük memur emekli aylığının 23.608 TL’ye, yani 10.688 TL seyyanen zam yapılması gerekiyor. Bu zammın ardından memur emeklisi ile memur arasındaki gelir farkı %69’a geri dönecek.

İşçi emeklileri için durum daha da vahim. 2018 yılında 2000 yılı öncesi emekli olan işçiler 1564 TL aylık alırken, bugün 10.478 TL alıyorlar. 2000 yılı sonrası emekli olan işçiler ise 2018’de 939 TL alırken, bugün 10.000 TL alıyorlar. İşçi emeklilerinin 2018 yılındaki asgari ücret dengesine ulaşabilmeleri için 10.478 TL yerine 16.641 TL aylık almaları gerekiyor.

Emeklilerin 2018 yılındaki gelir düzeylerine ulaşmaları için aradaki farkın bugün seyyanen zamla kapatılması ve Temmuz ayındaki zamların da eşit oranlarda yapılması gerekiyor. Yalnızca oransal zamlarla yetinilmesi halinde, emekliler ile çalışanlar arasındaki uçurum daha da derinleşecek.

Cumhurbaşkanlığı sisteminin emekliler üzerindeki olumsuz etkileri, onları haklarını aramak için meydanlara döktü. Emeklilerin yaşam standartlarını iyileştirmek için hükümetin acilen adımlar atması gerekiyor.

Emeklilerin gelir kayıplarının giderilmesi için aşağıdaki öneriler yapılabilir:

• En düşük memur emekli aylığına 10.688 TL seyyanen zam yapılmalıdır.
• 2000 yılı öncesi emekli olan işçilerin aylığı 16.641 TL’ye yükseltilmelidir.
• Temmuz ayındaki zamlar eşit oranlarda yapılmalıdır.
• Emeklilerin sosyal hakları ve yardımları gözden geçirilerek iyileştirilmelidir.
• Emeklilerin sağlık, ulaşım, eğitim gibi temel ihtiyaçlarına yönelik destekler artırılmalıdır.