Türkiye’nin Enflasyon Gizeminin Memurlara Maliyeti
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon sepetindeki fiyatı gizlemesi, memurlar için ağır bir yük haline geldi. Kurumun fiyat karartmaya başladığı 2022’den bu yana, en düşük memurun gelir kaybı İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) enflasyon verilerine göre 48.617 TL, Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise 207.192 TL’ye ulaştı.
TÜİK’in veri karartmaya başladığı Haziran 2022’de en düşük memur maaşı 6.429 TL idi. Temmuz ayında TÜİK enflasyonu kullanılarak bu maaş 9.109 TL oldu. Ancak İTO’nun Ücretliler Geçinme Endeksi kullanılsaydı, bu maaş 9.910 TL, ENAG hesabıyla ise 10.830 TL olacaktı. Bu nedenle en düşük memur aylık bazda İTO hesabıyla 801 TL, ENAG hesabıyla 1.721 TL kaybetti.
Ocak 2023’teki zamla da aynı memurun aylık kaybı İTO hesabıyla 1.826 TL’ye, ENAG hesabıyla 8.278 TL’ye yükseldi. Ocak 2024’te aylık kayıp sırasıyla 3.459 TL ve 16.714 TL’ye; bu ay itibarıyla da sırasıyla 5.855 TL ve 27.726 TL’ye çıktı. Temmuz 2022’den itibaren aylık kayıplar toplandığında, 2 yıllık kayıp İTO’ya göre 48.617 TL’yi, ENAG’a göre de 207.192 TL’yi buldu.
Zammı Budama Oyunu
Hükümetin memur ve emeklilerin 6 aylık dönemlerdeki zam oranlarını düşürmek için kullandığı zam oyunu, TÜİK verilerine yansıdı. Hükümet, Temmuz zammını düşürmek için Haziran; Ocak zammını düşürmek için Aralık’ta enflasyonunun düşük çıkmasına çalışıyor. Bu nedenle, Aralık ile Ocak, Haziran ile Temmuz arasındaki TÜFE farkı 2022’den sonra 5 puanı aştı. Fark, 2022 Aralık-2023 Ocak’ta 5,47 puan, 2023 Haziran-Temmuz’da 5,57 ve 2023 Aralık-2024 Ocak’ta 3,77 oldu.